Naarmate mensen verouderen, verandert de huid ook mee. Mensen kunnen gedurende hun leven allerlei huidafwijkingen ontwikkelen. Gelukkig hoeven niet alle huidafwijkingen die op volwassen leeftijd ontstaan kwaadaardig te zijn. De meest voorkomende goedaardige huidtumoren die kunnen ontstaan op oudere leeftijd zijn ouderdomswratten (verruca seborrhoica). Dit zijn goedaardige aangroeisels van de huid.
Verschillende vormen ouderdomswratjes
Een ouderdomswrat kan verschillende vormen aannemen. Om deze reden is er niet een exacte beschrijving te geven. Over het algemeen zijn het scherp begrensde ronde of ovale wratachtige plekken die kunnen variëren van enkele millimeters tot centimeters. De kleur varieert van huidkleurig of lichtbruin, tot donkerbruin en van grijs tot zwart. Meerdere kleuren kunnen voorkomen in dezelfde wrat. Het oppervlak kan ruw en gelobd zijn en ook als zodanig aanvoelen. Soms kan het oppervlak van een ouderdomswrat kleine scheurtjes of kloofjes vertonen. Ook kunnen er wittige of gelige puntjes op het oppervlak zichtbaar zijn. Ouderdomswratten liggen op de huid en kunnen ook vettig ogen. Ze hoeven niet altijd verheven te zijn. In sommige gevallen zijn ze vlak en lijken ze op een ruw aanvoelende moedervlek.
Na je veertigste
Ouderdomswratjes komen het vaakst voor na het veertigste of vijftigste levensjaar. Mensen kunnen enkele of meerdere ouderdomswratten ontwikkelen. Ouderdomswratten worden voornamelijk aangetroffen op de huid van de romp. Ook het gelaat, de nekregio, de armen en benen kunnen zijn aangedaan. Ze komen niet voor aan de handpalmen of voetzolen. Wanneer de huisarts twijfelt over de diagnose, kan overwogen worden om te verwijzen naar een dermatoloog. Een dermatoloog is gespecialiseerd in het herkennen van dit soort huidafwijkingen.
De huid kan worden onderzocht met een dermatoscoop.
Ook is er een mogelijkheid om het gezwel te onderzoeken met een dermatoscoop (speciale vergrootloep) waarop een karakteristiek beeld wordt gezien. Een ouderdomswrat is ook heel goed te herkennen onder een microscoop door middel van pathologisch onderzoek.
Behandeling van verruca seborrhoica
Het is niet noodzakelijk om een ouderdomswrat te behandelen. Wil je er toch vanaf, dan zijn er diverse mogelijkheden om de ouderdomswrat te behandelen:
Cryotherapie
Middels cryotherapie wordt de ouderdomswrat bevroren met vloeibare stikstof. Dit is een veel toegepaste behandeling die ook wordt ingezet in de behandeling van actinische keratosen (door zonlicht veroorzaakte ruwe plekken op de huid). Met name bij mensen die kleine ouderdomswratten hebben of ouderdomswratten op het gelaat, is dit een goede optie (net als bij kersenwratjes, red.). In sommige gevallen kan het nodig zijn om meerdere sessies cryotherapie toe te passen om de wrat kapot te bevriezen en af te laten vallen.
Een ouderdomswratje kan worden verwijderd met vloeibare stikstof.
Oppervlakkige curettage
Ouderdomswratten liggen meestal oppervlakkig in de huid verankerd. Daarom kunnen ze gemakkelijk afgeschaafd worden met een curette of een ander speciaal instrument, de zogenaamde scherpe lepel. In sommige gevallen kunnen de wratten steviger en dieper in de huid zitten. Ook deze vormen kunnen gemakkelijk worden behandeld. Lokaal wordt de huid van tevoren plaatselijk verdoofd. Het afschrapen van de ouderdomswrat laat een oppervlakkige wond achter. Dit geneest vanzelf en kan een litteken achterlaten. Er is altijd een mogelijkheid om het verwijderde weefsel op te sturen voor microscopisch onderzoek om de diagnose te bevestigen.
Overige behandelopties
Een ouderdomswratje kan ook door middel van elektrocoagulatie of laserbehandelingen worden behandeld. Het wegsnijden van een ouderdomswratje is niet gebruikelijk omdat dit kan leiden tot een litteken. Indien er een twijfel is over een melanoom, is wegsnijden een overweging. In dit geval wordt het weefsel ook altijd onder de microscoop onderzocht.
Tekst: S.M.Habib
Op checkjevlekje.nl kun je in een paar stappen de vlekjes op je huid checken. Deze check, die ook een educatieve tool is, geeft je inzicht in en informatie over de verschillende soorten vlekjes die je kunt hebben. Meer informatie vind je hier.
Huidoneffenheden laten verhelpen?
Wist je dat veel huidoneffenheden zijn te verhelpen door onder andere de schoonheidsspecialist? Je zou het misschien niet verwachten, maar hij of zij heeft meerdere middelen en 'wapens' tegen bijvoorbeeld ouderdomswratjes (verruca seborrhoica), kersenwratjes (bloedblaartjes), en pigmentvlekjes.
Binnen de schoonheidsverzorging, huidtherapie en dermatologie wordt veel gebruik gemaakt van de bijzondere effecten van licht op de huid. Denk aan laserlicht voor ontharen, led-licht voor celregeneratie en huidverstrakking en uv-therapie bij bepaalde huidaandoeningen. Uvb-licht, en soms ook uva-licht, worden binnen de dermatologie gebruikt bij de behandeling van patiënten met bepaalde huidaandoeningen, zoals ernstig eczeem, psoriasis of vitiligo. Het licht remt ontstekingsreacties en herstelt en verdikt de opperhuid, wat een gunstig effect kan hebben bij deze aandoeningen.
