De schoonheidsindustrie is mooi, maar ook heel complex. Het biedt een breed scala aan producten die inspelen op vrijwel alle schoonheidsbehoeftes. Op sociale media delen influencers vaak tips&tricks voor het verbeteren van je huid, het witter maken van tanden of voor andere beauty hacks. Vaak verwijzen zij dan naar gesponsorde producten. Echter wees heel voorzichtig en smeer niet zomaar iets op je huid! Ook in winkels, tussen al die verschillende merken en producten, is het belangrijk om goed op te letten wat je kiest. Want aan al die schoonheid hangt ook een minder mooie kant, namelijk: schadelijke of illegale cosmetica. Deze producten kunnen consumenten blootstellen aan gezondheidsrisico's! Maar waarom worden bepaalde cosmetica als illegaal beschouwd? Welke ingrediënten zijn verboden en hoe weet je zeker dat je de juiste keuze maakt? Dat lees je hieronder!
Wanneer spreken we van illegale cosmetica
Er zijn diverse oorzaken waardoor cosmetica als illegaal kunnen worden beschouwd. De meest voorkomende overtredingen zijn:
- Namaakproducten: dit zijn imitatieversies van populaire merken. Deze namaakproducten worden vaak voor een lagere prijs aangeboden. Hoewel ze misschien heel erg lijken op de echte producten, bevatten ze vaak ingrediënten van mindere kwaliteit. Hierdoor kunnen de neppe producten allergieën, huidirritaties en andere gezondheidsproblemen veroorzaken;
- Niet-goedgekeurde producten: niet-goedgekeurde producten zijn cosmetica- of schoonheidsproducten die niet zijn goedgekeurd door relevante gezondheidsautoriteiten, zoals de EU. De rede van afwijzen is meestal omdat deze producten gevaarlijke ingrediënten bevatten;
- Illegaal geïmporteerde producten: deze producten worden geïmporteerd terwijl ze niet beschikken over de juiste douaneprocedures en certificeringen. Ook deze producten kunnen onveilige chemicaliën bevatten. Maar het kan ook zo zijn dat ze op onhygiënische wijze zijn verwerkt. Hierdoor kunnen de producten ongezonde bacteriën bevatten die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid;
- Onjuiste vermelding op etiketten: het is binnen de EU verplicht om alle ingrediënten op verpakkingen van producten te vermelden. Producten waarvan de ingrediënten niet correct zijn vermeld op het etiket of waarvan de verpakking misleidende gezondheidsclaims bevat, worden ook als illegaal beschouwd;
- ‘vergeten’ ingrediënten: de zogenaamd 'vergeten' ingrediënten, borduren voort op de onjuiste of misleidende informatie die kan worden verstrekt op een etiket. Er bestaan ook organisatie die bewust ingrediënten weglaten op verpakkingen of deze niet duidelijk vermelden. Het al dan niet bewust ‘vergeten’ van de vermelding kan tot ernstige gevolgen leiden wanneer de gebruiker last heeft van allergenen.
Verboden ingrediënten
De EU beschikt over een uitgebreide lijst met ingrediënten die verboden zijn. Soms worden verboden ingrediënten alsnog toegevoegd aan beautyproducten. De EU beschouwt deze producten dan als illegale cosmetica. De EU verwacht van producenten en consumenten dat ze deze lijst zullen handhaven, zodat ze de veiligheid van de consument kunnen waarborgen. De lijst bevat wel meer dan duizend ingrediënten. De meest bekende zijn, formaldehyde. Hydroquinon, parabenen, ftalaten, triclosan en chloorfluorkoolwaterstoffe.
- Formaldehyde: formaldehyde is een conserveermiddel. Het staat bekend als kankerverwekkend en kan allergieën en huidirritaties veroorzaken;
- Hydroquinon: dit is een stof die vaak voorkomt in huidbleekmiddelen om bijvoorbeeld donkere vlekken weg te werken of de teint te egaliseren. Deze stof kan ernstige huidirritaties, zongevoeligheid en zelfs blijvende schade aan de huid veroorzaken;
- Parabenen: deze stoffen zijn in lage concentraties toegestaan. Parabenen komen regelmatig voor in shampoos, deodorant of lotions om hun houdbaarheid te verlengen. Echter, verschillende studies suggereren dat deze stoffen de hormoonhuishouding kunnen verstoren. In sommige landen zijn parabenen helemaal verboden. Op de meeste plekken hanteert men (strenge) regels om de dosering van de stof te minimaliseren;
- Ftalaten: ftalaten zijn chemische stoffen die men vaak gebruikt als oplosmiddel voor verschillende producten zoals nagellak en haarlak. Ftalaten komen door hun sterke niet alleen voor in cosmetica maar ook in huishoudelijke producten en industriële materialen. Deze chemische stof relateert men aan hormoon- en voortplantingsproblemen en verhoogd waarschijnlijk het risico op bepaalde vormen van kanker;
- Triclosan: deze stof zorgt er, net als parabenen, voor dat de houdbaarheid wordt verlengt. Echter, parabenen dienen als conserveermiddel, terwijl triclosan juist een schimmelwerende werking heeft. Deze stof kan voorkomen in tandpasta, zeep en deodorant, maar ook in schoonmaakmiddelen. Het helpt het doden van schimmels op je huid of andere oppervlakte, maar kan ook mogelijke risico’s met zich meedragen. Door overmatig gebruik zullen ‘slechte’ bacteriën zich aanpassen waardoor deze immuun worden voor onder andere antibiotica. Daarbij kan deze stof leiden tot een hormonale verstoring.
- Chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK's): deze stoffen zijn chemische verbindingen die bestaan uit chloor, fluor en koolstof. Voorheen werden deze stoffen gebruikt als koelvloeistof voor bijvoorbeeld de airco, maar ook als drijfgas in spuitbussen van haarlak en deodorant. Uit onderzoek bleek dat deze stoffen een grote rol speelde in de afbraak van de ozonlaag en zijn daarom verboden.
Waarom moet je weten over illegale cosmetica?
Het gebruik van ‘verboden’ cosmetica kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Dit kan variëren van huidirritatie en allergieën tot zelfs blijvende gezondheidsproblemen zoals hormonale verstoringen of een verhoogd risico op kanker. Daarnaast kan zowel de verkoop als het gebruik van deze producten strafbaar zijn. Als je met illegale cosmetica te maken krijgt of juridische problemen ondervindt bij de handel erin is het cruciaal om deskundig juridisch advies in te winnen.
Tips voor veilige keuzes
- Koop altijd van betrouwbare bronnen: zorg ervoor dat je koopt van erkende en vermijd het kopen van (illegale) cosmetica via onbekende websites of verkopers;
- Controleer de ingrediëntenlijst: vooral als je een gevoelige huid hebt, is het belangrijk om zorgvuldig de etiketten te lezen om te voorkomen dat je producten gebruikt met gevaarlijke stoffen;
- Pas op met online aankopen: online webshops of marktplaatsen bieden regelmatig diverse deals of producten met een lagere prijs aan. Als een deal te mooi is om waar te zijn, dan is dat vaak ook zo! Check sowieso eerst de autoriteit van de website of lees klantreviews voordat je besluit iets te bestellen;
- Kies gecertificeerde producten: zoek naar merken die zijn goedgekeurd en bekijk hun beoordelingen en kwaliteitscertificaten;
- Vraag om juridisch advies: bij twijfel of als je juridische problemen ervaart met een product, is het altijd verstandig om juridische hulp in te schakelen bij een advocatenkantoor zoals Holstege Advocaten en Mediation, welke is gespecialiseerd in dergelijke kwesties;
- Blijf op de hoogte wet- regelgeving: omdat de wet- en regelgeving continue veranderen, is het belangrijk op de hoogte blijven van de nieuwe richtlijnen. Zo zorg je ervoor dat je alleen producten gebruikt die aan de normen voldoen;
- Koop enkel producten met juiste etikettering: vermijd producten die geen etiketten bevatten of etiketten waarvan de ingrediënten niet correct vermeld staan. Ook bij twijfel over de correctheid, kun je ze maar beter niet gebruiken;
- Te mooi om waar te zijn? Dat is het ook! Soms belooft cosmetica onrealistische resultaten, zoals direct rimpel- of acnevrij of verlenging van wimpers en haren. Wanneer dergelijke beloftes te mooi lijken om waar te zijn, dan is het dat meestal ook! Trap er niet in en mijd het risico op het kopen van illegale cosmetica!
Ook al is schoonheid en huidverzorging heel belangrijk, de bescherming van je huid en gezondheid blijft het belangrijkst. Vermijd de verleiding om voor goedkopere oplossingen te kiezen als je niet zeker weet wat de gevolgen zijn. Maak verstandige keuzes door je te laten informeren over veilige ingrediënten, betrouwbare merken en professionele juridische hulp. Illegale cosmetica is niet alleen strafbaar, maar kan ook schadelijk zijn voor je huid en gezondheid!
