De definitie van een allergie is 'een overdreven reactie van het immuunsysteem op een substantie die in principe niet gevaarlijk is'. Een foutje van je eigen afweersysteem dus. Een bekend voorbeeld is hooikoorts: graspollen zijn onschadelijk, maar het immuunsysteem valt die 'vreemde voorwerpen' aan met niesbuien en tranende ogen. Bij hooikoorts, maar ook bij een allergie voor voedsel of insectenbeten, gaat het om een directe reactie van het lichaam op een allergeen met een grote moleculaire structuur. Na het contact volgt vaak binnen een kwartier de allergische reactie. Een tweede soort allergie geeft een 'uitgestelde reactie'. Dit komt voor bij heel kleine substanties, met kleine moleculen, zoals bestanddelen van haarcosmetica. Zo'n allergie bouw je langzamerhand op. In de eerste fase kom je regelmatig in contact met de stof en daardoor raak je overgevoelig. Dat kan weken, soms wel jaren duren. Het lichaam 'onthoudt' die overgevoeligheid en wanneer er weer contact is met de stof gaat het ineens mis. Binnen zes uur tot twee dagen reageert de huid met eczeem (dermatitis): de huid gaat ontsteken.
Hoe verloopt zo’n test?
De dermatoloog brengt de meest voorkomende contactallergenen in een zeer lage concentratie op de huid van de rug aan, onder plakkers. De pleisters blijven twee dagen zitten. Als de huid rood onder de pleister vandaan komt, dan is er kans op sensibilisering voor de betreffende stof. De derde dag is duidelijk waarvoor je echt overgevoelig bent. Dan zul je het advies krijgen dit allergeen voortaan te vermijden. Als je wil uitzoeken waar je allergisch voor bent, kun je ook terecht bij een huisarts.
Boosdoeners
Welke stoffen in haarcosmetica kunnen een allergie veroorzaken? Birgitte Visch: “In principe kun je voor vrijwel ieder stofje allergisch worden. Het hangt van jouw persoonlijke afweersysteem af of jij reageert op een specifieke stof. Maar er zijn wel notoire boosdoeners die vaker klachten veroorzaken, zoals parfums in haarproducten. Deze parfums maskeren bijvoorbeeld de sterk geurende oplosmiddelen die je in haarverven en haarlakken tegenkomt. Eigenlijk bevatten bijna alle producten die gebruikt worden door kappers parfum. Omdat haarverf een ‘stay-on’ product is, dat bedoeld is om langdurig in contact te komen met het haar en dus met de huid, geven deze stoffen heftiger problemen dan stoffen in ‘rinse-off’ producten, zoals shampoo. In het verleden waren er veel problemen met conserveermiddelen. Dat neemt nu wat af.
Indien je zonne allergie hebt kan dat erg vervelend zijn, bekijk hier wat je daartegen kunt doen.
Klachten
Welke klachten kun je krijgen? “De huidklachten variëren sterk. De een krijgt diepe kloven in de huid, bij de ander ontstaan blaasjes. Een allergisch eczeem is er grofweg in twee soorten: droog en nat. Bij een droog eczeem ziet de huid er rood uit, er zijn pukkeltjes, schilferingen en je hebt last van ernstige jeuk. Bij een nat eczeem zijn er vooral blaasjes, en er is wondvocht te zien. Sommigen krijgen jeuk, anderen hebben last van een (branderige) pijn. Of je een nat of droog eczeem krijgt, is persoonlijk en niet afhankelijk van de stof waar je allergisch voor bent. Helaas kun je heel lang huidklachten blijven houden, zelfs als je al maandenlang geen contact hebt gehad met het allergeen. Als het eczeem chronisch wordt, dan wordt de huid dikker, verhoornt de huid als het ware. Het eczeem kan, zeker als je er aanleg voor hebt, op het hele lichaam ontstaan.”
Voorkomen
“Wanneer is er sprake van allergie en wanneer van irritatie? Een niesbui door een persoon die wat royaal parfum heeft opgespoten is geen teken van een allergie, maar van een irritatie van je luchtwegen. Bij een huidirritatie kun je denken aan een ruwe huid door veelvuldig contact met water. Maar bij een huid die dikwijls geïrriteerd is, is het risico op een allergie wel groter, want de natuurlijke bescherming is dan niet meer optimaal. De basisregels: je huid goed beschermen door minstens twee maal daags vettende crèmes te gebruiken, niet met zeep wassen en goed afdrogen. Vooral in de winter, als je huid toch al sneller uitdroogt door kou en snelle temperatuurswisselingen en kleine scheurtjes op de loer liggen.” Het belang van de juiste producten gebruiken is erg belangrijk.
Behandelen
Check alle cosmeticaverpakkingen op de stof waar jij allergisch voor bent en kies bij voorkeur voor een ander product. Er is verf zonder PPD, maar de meeste haarverven die PPD-vrij zijn, bevatten stoffen die vaak zo sterk op PPD lijken dat er toch een kruisrelatie ontstaat waardoor relatief veel mensen ook daar allergisch op reageren. Een dermatoloog zal de huid rustiger proberen te krijgen door invetten en beschermen met speciale crèmes. Hormoonzalven (corticosteroïden) helpen vaak goed. Is het eczeem heel hardnekkig, dan kun je eventueel een lichtbehandeling aanbieden of medicijnen.”
Naast allergische reacties zijn er ook andere haarziekten en haarproblemen. Klik hier om daar meer over te lezen!