Rond de millenniumwisseling presenteerden de Italiaanse arts Gianni Pes en de Belgische demograaf Michel Poulain een opmerkelijke studie over een dorp op Sardinië. Wat bleek? Het dorp in de Sardijnse bergen telde opvallend veel 100-plussers: zeven op de 2.500 inwoners. Op dat moment was één eeuweling op 5.000 inwoners ‘normaal’ in Europa en de Verenigde Staten. Poulain en Pes pakten een blauwe pen en trokken een cirkel om het gebied. Zo ontstond het begrip ‘blauwe zone’, want nadien zijn meer gebieden met opvallend veel 100-plussers ontdekt. In deze blauwe zones is inmiddels het nodige onderzoek gedaan naar de grote gemene deler die de hoge leeftijden zou kunnen verklaren. Gezonde voeding en matig eten blijken in elk geval een deel van het recept, naast ontspanning, beweging en gemeenschapszin. Opvallend is ook dat alle blauwe zones een mild warm (mediterraan) klimaat hebben, met zonlicht in overvloed. Dit laatste is weer belangrijk voor de aanmaak van vitamine D, een stof die een sleutelrol vervult bij het voorkomen van ziekten. Ook kan men er door het klimaat het gehele jaar door beschikken over vers voedsel.
Gezonde voeding
Wat kenmerkt de ‘gezonde’ voeding in de blauwe zones? Het valt op dat deze overwegend plantaardig is, en weinig vlees bevat. Daarnaast legt men overal eigen accenten. Zo blinken de hoogbejaarde Sardijnen uit in het gebruik van olijfolie en geitenmelk. Op Okinawa springt onder meer het gebruik van soja in het oog, een ingrediënt dat veelvuldig voorkomt in studies naar veroudering en kanker. Op Okinawa eet men gemiddeld 80 gram sojaproducten per dag, met name tofu. Daarnaast is sopropo er populair. Dit is een bittere, komkommerachtige groente. Onderzoek leert dat sopropo de bloedsuikerspiegel verlaagt. Ook is een anti-kankereffect gevonden. Daarnaast wordt in de blauwe zones minder gegeten. De mensen in deze gebieden kunnen gemiddeld toe met 1.700-1.800 calorieën per dag. Dat is ongeveer tweederde van wat westerse gezondheidsorganisaties aanbevelen (1.800-2.400 voor vrouwen en 2.300-3.000 voor mannen). Het geheim van een hoge ouderdom lijkt dus kinderlijk eenvoudig: gewoon minder opscheppen.
(Foto: Getty Images)
