Mensen met lichen simplex krabben herhaaldelijk en soms dwangmatig aan de huid waardoor ze in een vicieuze (krab)cirkel belanden. Emotionele stress kan een belangrijke rol spelen bij het ontstaan. De huid ter plaatse wordt dik en de huidafwijkingen kunnen er onaantrekkelijk uitzien. Huidafwijkingen bij lichen simplex zijn echter niet besmettelijk. Door het krabben raakt de huid nog meer geïrriteerd en ontstaat er jeuk. Hierdoor gaat de patiënt nog meer krabben en is er een grote kans om in een vicieuze jeuk-krab-jeuk cyclus te belanden.
Wat zijn de oorzaken?
De exacte reden is niet bekend en verschilt per persoon. De primaire jeuksensatie kan ontstaan door een onderliggende (huid)ziekte, psychologische factoren of omgevingsfactoren. Verschillende huidziekten zoals bijvoorbeeld eczeem, contactallergie of een schimmelinfectie van de huid kunnen een onderliggende oorzaak zijn. Een andere belangrijke oorzaak van de onderliggende jeuk is een droge huid (ook wel ‘xerosis cutis’ genoemd). Ook andere aandoeningen zoals suikerziekte of nierziekten kunnen leiden tot jeuk aan de huid. De huidige gedachte is dat psychologische factoren en emotionele stress met name een belangrijke rol kunnen spelen bij lichen simplex.
Verdikking en verandering van de huid
In de meeste gevallen is een klein stukje huid (bijvoorbeeld ter grootte van een twee euro munt) aangedaan. Dit is meestal een stuk huid aan een kant van het lichaam waar de patiënt het best bij kan met de hand om te krabben. Voorkeurslokalisaties zijn het hoofd, de nek, de armen, de scheenbenen en de genitale regio (balzak bij de man, schaamlippen bij de vrouw). In sommige gevallen kunnen er meerdere huidafwijkingen aanwezig zijn. Kort na het krabben kan de aandoening zich presenteren met roodheid van de huid. Door het veelvuldig krabben kan de huid verdikken, schilferen en donkerder verkleuren (hyperpigmentatie). De huid kan leerachtig en ruw aanvoelen (olifantenhuid).
Hoe wordt lichen simplex behandeld?
Hoewel het voor de arts niet moeilijk is om de diagnose lichen simplex te stellen, kan de behandeling wel een uitdaging zijn. Allereerst dient de onderliggende aandoening die de jeuk veroorzaakt behandeld te worden. Daarnaast zijn de volgende opties een mogelijkheid: neutrale vette crèmes of zalven in combinatie met lokale corticosteroïden, niet krabben (makkelijker gezegd dan gedaan, psychologische hulp kan heel nuttig zijn om de jeuk-krab- cyclus te doorbreken), zelfverzorging van de huid (met name bij mensen met een droge huid is voorzichtigheid geboden met het veelvuldig wassen van de huid met heet water en te veel zeep die de huid uit kan drogen). Ook lokale lichttherapie is beschreven in de behandeling van lichen simplex. Tot slot is het belangrijk om psychologische hulp te zoeken indien emotionele stress of een andere psychologische aandoening een onderliggende rol spelen.
Chronisch?
Lichen simplex chronicus hoeft geen chronische huidziekte ze zijn. Als de onderliggende oorzaak wordt aangepakt, de huid goed wordt verzorgd en het voorgeschreven middel goed wordt gebruikt, kan de aandoening overgaan. Tot slot dient men zo min mogelijk te krabben om de huid niet verder te beschadigen. Het is niet uit te sluiten dat de aandoening terugkeert of zich verplaatst naar een ander deel van de huid.
Met dank aan S.M.Habib, foto: Getty images